Czego możesz nie wiedzieć o nauce angielskiego: Najważniejsze spostrzeżenia z badania nad skutecznością immersji językowej i tradycyjnej nauki

Kiedy myślimy o nauce angielskiego (albo innego języka), często zadajemy sobie bardzo praktyczne pytania:
Czy warto zapisać się na kurs, czy może lepiej po prostu zacząć oglądać seriale i rozmawiać z native speakerami?

Czy najpierw uczyć się gramatyki, czy po prostu mówić jak najwięcej – nawet z błędami?

Choć to ważne dylematy, badania pokazują, że istnieją mniej oczywiste, ale również istotne czynniki, które mogą mieć realny wpływ na Twój sukces w nauce języka.​ 

Na tapetę bierzemy badanie The Effectiveness of Immersive Language Learning: An Investigation into English Language Acquisition in Immersion Environments Versus Traditional Classroom Settings z 2023 roku.

Immersja vs. tradycyjne uczenie: jaka jest różnica?

Tradycyjna nauka, zwana również formalną nauką, jest ustrukturyzowana i koncentruje się na nauczaniu gramatyki, słownictwa i wymowy poprzez wyraźne wyjaśnienia i program nauczania krok po kroku. Ta metoda pomaga uczniom zbudować solidne podstawy i jest szczególnie przydatna do zrozumienia reguł językowych. 

Trochę naukowej wiedzy:

• Norris i Ortega (2000): Ich metaanaliza wykazała, że ​​klarowne i szczegółowe wyjaśnienia konstruowania języka, obejmujące zasady gramatyki i słownictwa, znacząco poprawiają biegłość językową.

Z drugiej strony nauka przez immersję zakłada umieszczenie uczniów w środowisku, w którym angielski jest używany naturalnie i w sposób ciągły. Oznacza to używanie języka angielskiego w życiu codziennym, komunikowanie się z native speakerami i ćwiczenie języka w rzeczywistych sytuacjach. Jest to nauka podobna do procesu nabywania biegłości językowej u dziecka w ojczystym języku. 

Trochę naukowej wiedzy:

• Genesee (1987): Odkryto, że uczniowie biorący udział w programach immersyjnych osiągnęli lepsze wyniki niż ich rówieśnicy nieobjęci takimi programami, zwłaszcza w zakresie rozumienia ze słuchu i mówienia.
• Krashen (1982): Rozróżnił uczenie się języka (świadome) i jego nabywanie (proces podświadomy), argumentując, że nabywanie jest istotniejsze dla rozwijaniu płynności i komunikacji językowej.
• Lyster i Collins (2010): Zauważyli, że studenci zanurzeni w języku rozwijają zarówno kompetencje komunikacyjne, jak i poziom dokładności w stosowaniu struktur gramatycznych. 

Co wykazało badanie?

W badaniu wzięło udział 60 dorosłych, dla których angielski nie jest językiem ojczystym, podzielonych na dwie grupy: jedna uczyła się w tradycyjnej klasie, a druga została umieszczona w środowisku anglojęzycznym. Obie grupy rozpoczęły naukę z podobnymi umiejętnościami językowymi, mierzonymi testem TOEFL.

Po sześciu miesiącach obie grupy poprawiły swoją znajomość języka, ale wyniki TOEFL grupy immersyjnej wzrosły w porównaniu do grupy uczącej się w tradycyjny sposób.

Bycie otoczonym językiem angielskim i używanie go w sytuacjach z życia codziennego jest skutecznym sposobem na zwiększenie biegłości językowej.

1. Różnice indywidualne mają większe znaczenie, niż myślisz

Jednym z najważniejszych odkryć jest to, że nie istnieje uniwersalna metoda nauki języka, która działałaby dla wszystkich. Czynniki takie jak:

• motywacja,
• predyspozycje poznawcze,
• wiek
• styl uczenia się
• relacje osobiste z native speakerami

mają ogromne znaczenie2.

Choć immersja okazała się niezwykle skuteczna w rozwijaniu płynności i pewności siebie w mówieniu, badacze sugerują, że połączenie jej z nauką w tradycyjny sposób daje najlepszy efekt!.
🧩 Tradycyjne zajęcia ( dostarczają solidnych podstaw gramatycznych i nauki słówek).
🎯 podczas gdy codzienny kontakt z językiem buduje intuicję językową, płynność i pewność siebie w komunikacji.

 Tip: Połącz ustrukturyzowaną naukę z praktyką w życiu codziennym. Ucz się systematycznie gramatyki i słownictwa, ale także zapewnij sobie możliwość używania języka angielskiego w autentycznych, codziennych sytuacjach.

Jedną z ukrytych korzyści immersji jest natychmiastowa informacja zwrotna, którą otrzymujesz w autentycznych rozmowach.
🗣️ Kiedy używasz języka w praktyce, błędy są wychwytywane i korygowane „na bieżąco” — co jest trudne do osiągnięcia w warunkach tradycyjnych. 7

 Rozmowy na żywo i interaktywne ćwiczenia pozwalają Ci od razu zobaczyć, co działa, a co wymaga poprawy.

Badania wskazują, że:

• młodsi uczniowie lepiej przyswajają język w warunkach immersyjnych,
• dorośli – zwłaszcza ci rozpoczynający naukę – lepiej reagują na jasne instrukcje i strukturę.

Jeśli znasz już podstawy języka, immersja może przyspieszyć Twój rozwój bardziej niż u osoby początkującej.

Swain i Johnson (1997) zauważyli, że całkowita immersja może być zbyt trudna dla początkujących lub nieśmiałych uczniów. Przykładowo, uczeń zaczynający naukę w obcym języku może czuć się zagubiony, zniechęcony i mieć gorsze wyniki, jeśli wszystkie lekcje są prowadzone w uczonym języku.

Osoba, która nie czuje się pewnie w mówieniu po angielsku, może w środowisku immersyjnym unikać aktywnego udziału w zajęciach, obawiać się popełniania błędów i rzadziej zadawać pytania. W efekcie jej postępy mogą być wolniejsze niż w przypadku nauki w bardziej wspierającym, tradycyjnym środowisku.

Warto pamiętać, że główne badanie koncentrowało się głównie na osobach dorosłych w wieku 18–30 lat.

• Dlatego wyniki nie zawsze odnoszą się do dzieci, osób starszych czy uczących się z różnym zapleczem kulturowym.

Twoja metoda nauki powinna być dostosowana do Twojej sytuacji i możliwości.

Nie każdy uczy się tak samo — Dobierz kurs lub aplikację, która pasuje do Ciebie.

Na koniec coś najważniejszego: poznaj siebie jako osobę uczącą się języka.
Zanim zdecydujesz, czy chcesz iść na kurs, pobrać apkę czy rozmawiać z native speakerami — zastanów się:

• Co naprawdę Cię motywuje?
• Czy lepiej uczysz się w uporządkowany sposób, czy działając spontanicznie?
• Potrzebujesz struktury i planu, czy wolisz naukę w realnej praktyce?

I pamiętaj: nie musisz od razu się wiązać na długo ani wszystko wiedzieć na starcie.
Dzięki Lingomatch możesz znaleźć kurs dopasowany do siebie — zarówno pod względem stylu, jak i formy.
🔁 Masz możliwość testowania różnych opcji:
📆 subskrypcje miesięczne,
💬 zajęcia indywidualne lub grupowe,
🎁 a wiele platform oferuje też darmowe okresy czy lekcje próbne.

To świetna okazja, żeby spróbować i przekonać się, co naprawdę działa u Ciebie — bez presji i bez zobowiązań.

Podsumowanie

Najskuteczniejsza metoda nauki języka angielskiego może Cię zaskoczyć.
To nie tylko wybór między tradycyjną nauką a immersją — to świadome budowanie strategii opartej na Twoich potrzebach i możliwościach.

✅ Wykorzystuj okazje do praktyki w codziennym życiu,
✅ nie ignoruj wartości dobrze zaplanowanych lekcji,
✅ i przede wszystkim — regularnie oceniaj, co naprawdę działa u Ciebie.

Twoja droga językowa jest unikalna — i niestety nie ma idealnego kursu, który będzie najlepszy dla wszystkich. Pocieszymy Cię na szczęście masz duży wybór i pole do eksperymentów!

1. Porter, S., & Sofia Castillo, M. (2023). The Effectiveness of Immersive Language Learning: An Investigation into English Language Acquisition in Immersion Environments Versus Traditional Classroom Settings. Research Studies in English Language Teaching and Learning.
2. Dörnyei, Z. (2005). The psychology of the language learner: Individual differences in second
   language acquisition. Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
3. Norris, J. M., & Ortega, L. (2000). Effectiveness of L2 instruction: A research synthesis and
   quantitative meta-analysis. Language Learning, 50(3), 417-528.
4. Genesee, F. (1987). Learning through two languages: Studies of immersion and bilingual
   education. Newbury House Publishers.
5. Krashen, S. D. (1985). The Input Hypothesis: Issues and Implications. Longman.
6. Lyster, R., & Collins, L. (2010). Immersion and CLIL in English: More differences than
   similarities. ELT Journal, 64(4), 367-375.
7. Lightbown, P. M., & Spada, N. (2013). How languages are learned. Oxford University Press.